Ερωτήσεις και απαντήσεις από σεμινάριο 22/05/2013:

1. Κέρδη από εξαγορά ασφαλιστηρίων συμβολαίων.

Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις υποχρεούνται να σχηματίζουν, σύμφωνα με το ΝΔ 400/1970, μαθηματικό απόθεμα. Το απόθεμα αυτό επενδύεται, από την ασφαλιστική εταιρεία, σε διάφορους τίτλους (έντοκα γραμμάτια δημοσίου, ομολογίες κ.λπ.), με σκοπό την δημιουργία αποδόσεων. Οι αποδόσεις αυτές, διανέμονται στους ασφαλισμένους, ανάλογα με την συμμετοχή του ασφαλιστηρίου συμβολαίου στο μαθηματικό απόθεμα. Τα ποσά των διανεμομένων αυτών αποδόσεων (κέρδη), μπορεί να καταβάλλονται στον ασφαλισμένο κάθε χρόνο, είτε εφάπαξ, είτε περιοδικά, με την μορφή (περιοδικής) σύνταξης.
Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν 2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος) εισόδημα από κινητές αξίες συνιστά, μεταξύ άλλων, αυτό που αποκτάται κάθε οικονομικό έτος από κάθε δικαιούχο κινητών αξιών, το οποίο προκύπτει από την υπεραπόδοση επενδύσεων των μαθηματικών αποθεμάτων, που σχηματίζονται με τις διατάξεις του ως άνω ΝΔ 400/1970 (ΦΕΚ Α΄ 22) για ασφαλίσεις ζωής (βλ. άρθρο 24 παρ. 1 περ. στ΄). Επομένως, το ποσό που λαμβάνει ο δικαιούχος από την ασφαλιστική εταιρεία υπόκειται κατ’ αρχήν σε φόρο, είτε καταβάλλεται εφάπαξ είτε με τη μορφή περιοδικών παροχών (συντάξεων).
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 2 του παραπάνω Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, στο εισόδημα της περ. στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 24 (δηλ. στο εισόδημα που προκύπτει από υπεραπόδοση ασφάλισης ζωής) ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 15%, οπότε και εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου για το εισόδημα αυτό.
Στην περίπτωση της εξαγοράς του ασφαλιστηρίου συμβολαίου, ο ασφαλισμένος που προβαίνει σε αυτή την κίνηση, θα λάβει στην ουσία δύο ποσά: το πρώτο θα έχει τα γνωρίσματα του εισοδήματος από κινητές αξίες, ως καθαρού προϊόντος απόδοσης από την επένδυση του μαθηματικού αποθέματος, όπως προαναφέραμε και θα φορολογηθεί με 15% (εξαντλούμενης της φορολογικής υποχρέωσης), ενώ το δεύτερο, δηλαδή το ποσό της εξαγοράς δεν θεωρείται εισόδημα και δεν υπόκειται σε φορολογία. Τα ποσά που λαμβάνονται ως υπεραπόδοση, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον φορολογούμενο για κάλυψη τεκμηρίου και θα καταχωρισθούν στον κωδικό 659 (και 433 ο φόρος) του εντύπου Ε1, ενώ αυτά που λαμβάνονται ως εξαγορά του συμβολαίου, δεν συγκεντρώνουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος και επειδή αποτελούν επιστροφή κεφαλαίου, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη αντικειμενικών δαπανών και τεκμηρίων κτήσης.

2. Βεβαιώσεις εργαζομένων που αμείβονται με εργόσημο.

Σύμφωνα με την παρ.3, του άρθρου 20 του Ν.3863/2010 όπως ισχύει σήμερα, στο τέλος κάθε έτους ο ΦΚΑ (φορέας κοινωνικής ασφάλισης) εκδίδει ετήσια συγκεντρωτική κατάσταση σε εργοδότη και εργαζόμενο. Ειδικά για το ΙΚΑ σύμφωνα με την εγκύκλιο με α.π. Α21/449/61/2012 και μέχρι να υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης και αποστολής, μέσω Ο.Π.Σ., της σχετικής ετήσιας συγκεντρωτικής κατάστασης - βεβαίωσης , οι Υπηρεσίες Εσόδων των Υποκ/των του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. θα χορηγούν, τόσο σε εργοδότες, όσο και σε εργαζόμενους με αμοιβές εργοσήμου, βεβαιώσεις με τις παρακρατηθείσες ασφαλιστικές εισφορές από εργόσημο, που αντιστοιχούν στο προηγούμενο οικονομικό έτος. Ειδικά για τους εργαζόμενους στην προαναφερόμενη βεβαίωση θα εμφανίζεται το συνολικό ποσό που εισέπραξε για εργόσημο το προηγούμενο οικονομικό έτος και το ποσό που αντιστοιχεί στο 1/3 των καταβληθεισών εισφορών.

3. Φωτοβολταϊκά.

Σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1095/2013 και με βάση το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 21, του άρθρου 3 του Ν.4110/2013 η έκτακτη ειδική εισφορά αλληλεγγύης του Ν.4093/2012, η οποία επιβάλλεται επί του τιμήματος των πωλήσεων ηλεκτρικής ενέργειας στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2012 έως 30.6.2014, εκπίπτει ισόποσα μέσα σε μια πενταετία από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων. Δεδομένου ότι τα ποσά που αντιστοιχούν στην ανωτέρω εισφορά υπολογίζονται και παρακρατούνται σε κάθε εκκαθάριση από την ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, κατά περίπτωση, η έκπτωση της εν λόγω δαπάνης θα διενεργείται από τις επιχειρήσεις τμηματικά και ισόποσα μέσα σε μια πενταετία, αρχής γενομένης από τη χρήση εντός της οποίας παρακρατήθηκε και όχι από τη χρήση εντός της οποίας πραγματοποιήθηκε η πώληση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας επί της οποίας υπολογίσθηκε η εν λόγω εισφορά. Τα ποσά της εισφοράς αλληλεγγύης βαρύνουν εξολοκλήρου τα αποτελέσματα της χρήσης εντός της οποίας έγινε η παρακράτηση αυτών, ενώ η έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων σε πέντε (5) έτη πραγματοποιείται εξωλογιστικά με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους στην οποία υποχρεωτικά μεταφέρεται ως λογιστική διαφορά το εκάστοτε εναπομένον προς έκπτωση ποσό των επόμενων χρήσεων.
Με το τελευταίο εδάφιο των ίδιων ως άνω διατάξεων ορίζεται, ότι οι διατάξεις του εδαφίου αυτού ισχύουν από την έναρξη ισχύος του Ν.4093/2012, δηλαδή από τις 12.11.2012 και μετά και επομένως, οι ως άνω διατάξεις καταλαμβάνουν και τα ποσά της έκτακτης εισφοράς που έχουν παρακρατηθεί στη χρήση 2012. Ως εκ τούτου, για τις επιχειρήσεις των οποίων η χρήση λήγει την 31.12.2012, το ένα πέμπτο της έκτακτης εισφοράς του Ν.4093/2012 η οποία έχει παρακρατηθεί εντός της χρήσης αυτής (δηλαδή για το διάστημα 1.7.2012-31.12.2012) θα εκπεσθεί από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων στη χρήση αυτή, ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα πέμπτα θα εκπεσθούν τμηματικά και ισόποσα στις χρήσεις 2013 έως και 2016. Για τα ποσά τα οποία θα παρακρατηθούν σε επόμενες χρήσεις (2013 και 2014), ο χρόνος έναρξης της πενταετίας θα είναι οι χρήσεις αυτές.

4. Τακτοποίηση αυθαιρέτων.

Περιμένουμε οδηγίες από το Υπουργείο Οικονομικών. Εάν δεχθούμε ότι θα ισχύσουν κατά αναλογία οι οδηγίες που είχαν δοθεί για τους ημιϋπαίθριους, θα δηλωθούν στο Ε1 ή Ε2. Θα χρειαστούν όμως οπωσδήποτε οδηγίες για το Ε9, καθώς δεν μπορεί να ισχύσει ανάλογη ρύθμιση με αυτή των ημιϋπαίθριων, δηλαδή να δηλωθούν όταν υπάρξει μεταβίβαση του ακινήτου κλπ. Επιπλέον υπάρχει το θέμα της αντισυνταγματικότητας του Νόμου, οπότε προτείνω να υπάρξει αναμονή για τοποθέτηση από το Υπουργείο.,

5. Εισφορές ΟΑΕΕ.

Όσον έχει να κάνει με τις δηλώσεις θα δηλωθούν κανονικά στον κωδικό 053, με αφαίρεση από το φόρο του 10%. Σε ότι έχει να κάνει με το χρόνο καταχώρησης στα βιβλία των τρεχόντων εισφορών θα χρειαστεί επίσης αναμονή διευκρινιστικής εγκυκλίου, γιατί ο Νόμος κάνει αναφορά σε δαπάνες που «καταβάλλονται» και έχει ισχύ από 1/1/2013. Δηλαδή με αυστηρή γραμματική διατύπωση θα έπρεπε να εκπίπτουν και οι εισφορές προηγούμενων χρήσεων εφόσον «καταβάλλονται» μετά την 1/1/2013. Προφανώς αυτό δεν είναι στην πρόθεση του νομοθέτη και πιστεύω ότι στο προσεχές νομοσχέδιο θα υπάρξει νομοτεχνική τακτοποίηση που θα αναφέρει ότι εκπίπτουν οι εισφορές που αφορούν τη διαχειριστική χρήση. Οπότε και εδώ θα χρειαστεί να περιμένουμε.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΙΧΕΛΙΝΑΚΗΣ